عفونت چشم (Eye infection)، ممکن است بهدلایل مختلفی باعث ناراحتی و درد، قرمزی و خارش چشم شود. تقریباً تمام انواع عفونت چشم به راحتی قابل درمان هستند و بهبودی آن نیز، به سرعت رخ میدهد. با این حال، در صورت عدم تشخیص بهموقع، میتواند منجر به آسیب به کل چشم و از دست دادن بینایی شود. یکی از درمانهای رایج، انواع قطره عفونت چشم بسته به عامل آن است.
برای آشنایی با علت عفونت چشم، سایر علائم، انواع آن، تشخیص، پیشگیری و درمان عفونت چشم، با ما در ادامه این مقاله همراه باشید.
عفونت چشم چیست؟
عفونت چشم یک بیماری چشمی است که بر اثر میکروارگانیسمهای مختلفی، از جمله باکتریها، ویروس یا قارچ ایجاد میشود. شایعترین نوع عفونت چشم، التهاب ملتحمه یا کنژنکتیویت (Conjunctivitis) میباشد که چشم صورتی (Pink eye) نیز نام دارد.
عفونت چشم ممکن است در یک یا هر دو چشم رخ دهد. برخی عفونتها چندان وخیم و جدی نیستند؛ در حالی که برخی دیگر، بهعنوان اورژانس چشمپزشکی شناخته میشوند و ممکن است به راحتی، بینایی را از بین ببرند.
انواع مختلف عفونت چشم، در بخشهای متفاوتی از پلک میتواند بروز کنند، از جمله پلک، ملحمه، قرنیه، یا بخشهای خارجی چشم، که بعضاً بر همین اساس نیز در دستههایی قرار میگیرند.
برای آشنایی با علائم انحراف چشم، علت آن، تشخیص و درمان انحراف چشم در بزرگسالان و کودکان، در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
تماس با دکتر ماندانا اصفهانی بهترین متخصص و جراح چشم در دزفول و تهران: 06142221360 | 09160683099 | 09356876393
انحراف چشم در یک نگاه (تعریف، علائم، علل، تشخیص، پیشگیری و درمان)
علائم | |
علت |
|
تشخیص |
|
درمان | بر اساس عامل ایجادکننده:
|
پیشگیری |
|
علائم عفونت چشمی چیست؟
چشمی که دچار عفونت شده است، در ظاهر نیز متفاوت از چشم عادی است. علائم و نشانههای اولیه عفونت چشم، معمولاً بدین ترتیب هستند:
- تورم
- اشکریزش
- قرمزی چشم
- خارش یا تحریک چشم
- احساس ناراحتی یا درد در چشم
علائم و نشانههای عفونت چشم، در مراحل بعدتر، ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- چسبیدن مژهها به یکدیگر به دلیل ترشحات
- حساسیت به نور یا فوتوفوبیا (Photophobia)
- ترشح زردرنگ و چسبناک از چشمها
- تاری دید
- تب
در صورت داشتن هر گونه سوالی درباره عفونت چشم یا درخواست مشاوره رایگان و سریع، سوال خود را در بخش نظرات برای ما بنویسید!
انواع عفونت چشم
-
التهاب ملتحمه چشم یا کنژنکتیویت (Conjunctivitis)
کنژنکتیویت یا چشم صورتی (Pink eye) یکی از شایعترین عفونتهای چشمی است. این حالت زمانی رخ میدهد که عروق خونی ملتحمه – که غشای نازک و خارجی پوشاننده کره چشم است – توسط باکتری یا ویروس آلوده میشود.
-
التهاب قرنیه یا کراتیت (Keratitis)
کراتیت عفونی زمانی اتفاق میافتد که قرنیه درگیر یک عفونت شود. این التهاب میتواند ناشی از عفونت باکتریایی، ویروسی، قارچی یا انگلی باشد. هر چند، در موارد غیر عفونی، ممکن است بر اثر آسیب و ضربه به چشم رخ دهد.
-
التهاب لایههای داخلی چشم یا اندوفتالمیت (Endophthalmitis)
اندوفتالمیت، التهاب شدید داخل چشم است که ناشی از عفونت باکتریایی یا قارچی میباشد. شایعترین فرم اندوفتالمیت، نوع خارجی یا اگزوژن آن () است، به این معنا که به دلیل ورود یک عامل بیماریزا از محیط خارج ایجاد میشود. عفونتهای استافیلوکوک و استرپتوکوک شایعترین علل اندوفتالمیت هستند.
-
التهاب پلک یا بلفاریت (Blepharitis)
بلفاریت، التهاب پلک است که معمولاً بهدنبال نفوذ باکتریها و انسداد غدد چربی لبه پلک در پایین مژهها توسط آنها، بروز میکن. هر چند، احتمال دارد علل غیرعفونی نیز داشته باشد.
-
گل مژه یا هوردئولوم (Hordeolum)
گلمژه، یک برآمدگی شبیه به جوش است که از غده چربی در لبه خارجی پلکها ایجاد میشود. مکانیسم تشکیل گل مژه، انسداد این غدد با پوست مرده، چربی و مواد دیگر است، که رشد باکتریها و احتمال عفونت در این ناحیه را افزایش میدهد.
-
التهاب یووه آ (Uvea)
به التهاب لایه میانی کره چشم، که مسئول رساندن خون به شبکیه است، یووئیت (Uveitis) میگویند. این لایه از عنبیه، جسم مژگانی و مشیمیه تشکیل شده. یووئیت ممکن است بر اثر نقص در سیستم ایمنی، عفونتهای مختلف یا آسیبهای چشمی اتفاق بیفتد. این حالت، معمولاً مشکلی بلندمدت ایجاد نمیکند؛ اما اگر درمان نشود، میتواند باعث از دست رفتن بینایی شود.
-
التهاب قسمت پرهاوربیتال یا پرهسپتال، با نام سلولیت پلک (Preorbital cellulitis)
سلولیت پلک، زمانی رخ میدهد که بافتهای چشم عفونی شوند. این وضعیت اغلب ناشی از یک آسیب، مانند خراش در بافتهای چشمی است که نفوذ باکتریهایی، مانند استافیلوکوک به داخل چشم و سینوسها را میسر میکند.
-
هرپس چشمی (Ocular herpes)
هرپس چشمی زمانی رخ میدهد که چشم شما توسط ویروس هرپس سیمپلکس انسانی (HSV-1) آلوده شود.
انجمن چشم پزشکی آمریکا، توصیههای خود را اینگونه برای انواع مختلف عفونت چشم ارائه میکند:
“Some types of eye infections, such as pink eye (conjunctivitis), can be treated at home. But other eye infections, such as keratitis, cellulitis, or endophthalmitis, must be treated immediately to avoid permanent vision loss or even blindness.”
«برخی از انواع عفونت چشم، مانند التهاب ملتحمه (چشم صورتی)، را میتوان در خانه درمان کرد. اما دستههای دیگر عفونت چشمی، مانند کراتیت، سلولیت یا اندوفتالمیت، باید بلافاصله درمان شوند تا منجر به از دست رفتن دائمی بینایی نشود».
منبع: https://www.aao.org/eye-health/eye-infections
علت عفونت چشم چیست؟
عفونت چشم ممکن است بر اثر نفوذ هر یک از میکروارگانیسمهای زیر به چشم بروز کند:
- انگلها
- قارچها
- باکتریها
- ویروسها
علاوه بر این، ممکن است بر اثر آلرژی ایجاد شود، مانند یکی از شایعترین راههای ابتلا به عفونت چشم، که خوابیدن با لنزهای تماسی است. علاوه بر این، تمیز نکردن صحیح لنز، خود زمینه عفونت چشمی است.
بیشتر بخوانید: عفونت چشم در اثر استفاده از لنزهای تماسی
کدام باکتریها معمولاً جزو علت عفونت چشم محسوب میشوند؟
باکتریهای زیادی در زمره علل عفونت چشم قرار میگیرند:
- باسیلوس (Bacillus)
- موراکسلا (Moraxella)
- هموفیلوس آنفلوانزا (H. influenza)
- نایسریا گونورهآ (N. gonorrhoeae)
- استافیلوکوکوس اورئوس (S. aureus)
- انتروباکتریاسه (Enterobacteriaceae)
- سودوموناس آئروژینوزا (P. aeruginosa)
- استرپتوکوکوس پنومونیه (S. pneumoniae)
تماس با دکتر ماندانا اصفهانی بهترین متخصص و جراح چشم در دزفول و تهران: 06142221360 | 09160683099 | 09356876393
چه ویروس چشمی باعث عفونت چشم میشود؟
- ویروس هرپس سیمپلکس نوع 1 (HSV-1)
- واریسلا زوستر (Varicella zoster)
- آدنوویروس (Adenovirus)
کدام انواع قارچها میتوانند باعث عفونت چشمی شوند؟
قارچهای متعلق به گونه کاندیدا (Candida) عامل حدود 66% از موارد اندوفتالمیت هستند که پس از جراحی پیوند قرنیه رخ میدهند. این نوع عفونت، پس از جراحی آب مروارید نیز میتواند رخ دهد.
حالت دیگری که ممکن است پیش بیاید، آسیب به چشم بهدنبال اصابت یک تکه چوب یاگیاه آلوده به قارچ فوزاریوم ، است. نفوذ این قارچ نیز چشم را دچار عفونت قارچی میکند.
بهترین روش تشخیص عفونت چشم چیست؟
در صورت مشاهده هر یک از علائم عفونت چشم در خود، با مراجعه به چشمپزشک، ایشان تشخیص را با توجه به 3 کار اصلی زیر میگذارند:
- شرح حال: شامل علائم، سابقه بیماریها، داروهای مصرفی، …
- معاینه چشم: شامل بررسی قرمزی چشم، تعیین مرحله عفونت چشم
- درمان و بررسی پاسخ به درمان: در صورتی که به درمان تجربی توسط چشم پزشک جواب داد، یعنی تشخیص درسته بوده
- نمونه برداری: برای بررسی رشد باکتری، قارچ، …
درمان عفونت چشمی چگونه صورت میگیرد؟
درمان عفونتهای چشمی به علت ایجادکننده آن بستگی دارد. پس از تشخیص دقیقتر، این درمان میتواند شامل داروهای آنتی بیوتیک، ضدویروسی، ضدقارچ یا ضدانگل در شکلهای مختلفی، از جمله قطره عفونت چشم، پماد چشمی، یا قرص خوراکی باشد.
طبق مطالعات پزشکی انجامشده تا سال 2025، تنها راه اثربخشی درمان عفونت چشمی تشخیص توسط چشم پزشک و پرهیز از مصرف خودسرانه قطره عفونت چشم و آنتی بیوتیک است؛ چرا که انواع آن مختلف میباشد و هر آنتی بیوتیک بر میکروارگانیسم مخصوص خود عمل میکند.
آیا درمان خانگی عفونت چشم ممکن است؟
عفونت چشم ویروسی یا آلرژیک ممکن است خود به خود برطرف شود؛ اما به کمک راههای خانگی زیر میتوانید آن را تسکین دهید:
- استفاده از مسکن
- اجتناب از عوامل آلرژیزا که باعث حساسیت شدهاند
- استفاده از کمپرس مرطوب، گرم یا سرد برای تسکین و کاهش ناراحتی چشم
تماس با دکتر ماندانا اصفهانی بهترین متخصص و جراح چشم در دزفول و تهران: 06142221360 | 09160683099 | 09356876393
آیا میتوان از عفونت چشم پیشگیری کرد؟
بلی، میتوانید از راههای زیر برای پیشگیری از عفونت چشم، کمک بگیرید:
- رعایت بهداشت دست
- اجتناب از عوامل آلرژیزای محرک چشم
- رعایت فاصله با افراد مبتلا یا مشکوک به عفونت چشم
- استفاده از محافظ چشم هنگام کار یا ورزشهایی با برخورد زیاد
- مصرف داروهای تجویزشده توسط پزشکتان در صورت ابتلای قبلی به آلرژی
- دور ریختن لوازم آرایشی در صورت ابتلا به عفونت چشمی برای پیشگیری از عفونت مجدد
- رعایت بهداشت استفاده از لنزهای تماسی، نحوه تمیزکردن آنها و مدت زمان مناسب استفاده
- رعایت بهداشت فردی در استفاده از وسایلی، مانند حوله یا لوازم آرایشی چشم و پرهیز از استفاده مشترک از آنها
در صورت ابتلا به عفونت چشم، چه نکات را باید رعایت کرد؟
التهاب چشم ممکن است بر اثر آلرژی – و نه عفونت – باشد، که مسری نیست و از این نظر، جای نگرانی ندارد.
اما عفونت چشم، بر اثر باکتری، ویروس، یا قارچ، میتواند به دیگران منتقل شود؛ پس نیاز است که تا زمان درمان کامل برای جلوگیری از سرایت به دیگران، از آنها فاصله بگیرید.
برخی انواع عفونت چشمی، بهخصوص در موارد آسیب چشم و عفونت قرنیه، خطر بیشتری برای بینایی دارد. پس سعی کنید زودتر به چشم پزشک جهت رفع آن، مراجعه کنید.
منابع
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/25000-eye-infection
https://www.aao.org/eye-health/eye-infections
https://www.webmd.com/eye-health/eye-infection-symptoms-types
https://www.healthline.com/health/infected-eye