درمان گلوکوم (تنگی زاویه چشم) با جراحی و لیزر
آب‌سیاه چشم یا گلوکوم یکی از بیماری‌های خاموش و پیشرونده است که در صورت عدم درمان به‌موقع می‌تواند به نابینایی دائمی منجر شود. در گلوکوم فشار داخل چشم افزایش پیدا می‌کند و به عصب بینایی آسیب می‌زند. عمل آب‌سیاه چشم وقتی نیاز می‌شود که روش‌های دارویی برای درمانش کافی نباشد.
بسته به نوع گلوکوم (تنگی زاویه چشم) و شرایط چشم روش‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند که در ادامه مطلب قرار است با جزئیات کامل به آن‌ها بپردازیم.
شماره خود را وارد کنید تا مشاوران ما برای مشاوره و رزرو وقت با شما تماس بگیرند.
عمل آب‌سیاه چشم چه انواعی دارد؟
جراحی آب‌سیاه به‌طور کلی به دو دسته تقسیم می‌شود:
- عمل لیزر آب‌سیاه در مطب
- جراحی‌های برشی (Incisional) یا سنتی گلوکوم در اتاق عمل
جراحی‌های برشی به مداخلاتی گفته می‌شود که در آن‌ها بخشی از بدن برش داده می‌شود. پزشک متخصص چشم با شما درباره اینکه آیا جراحی مناسب شرایط شماست یا خیر، و اینکه کدام نوع جراحی برایتان بهتر است، صحبت خواهد کرد.
تماس با دکتر ماندانا اصفهانی بهترین متخصص و جراح چشم در دزفول و تهران: 06142221360 | 09160683099 | 09356876393
درمان آب‌سیاه با لیزر
اگر درمان گلوکوم با قطره‌های چشمی صورت نگیرد و علائم شما بهبود پیدا نکند ممکن است چشم پزشک عمل لیزر گلوکوم را توصیه کند. در این روش یک پرتو پرانرژی نور با دقت به بخشی از چشم شما تابانده می‌شود تا جلوی تجمع مایع درون چشم را بگیرد.
سه نوع اصلی عمل لیزر آب سیاه عبارتند از:
لیزر تراکلئوپلاستی (Laser trabeculoplasty)
با استفاده از لیزر مجاری تخلیه‌کننده درون چشم باز می‌شوند و به این ترتیب مایع داخل چشم راحت‌تر تخلیه شده و فشار چشم کاهش می‌یابد.
لیزر سایکلودایود (Cyclodiode laser treatment)
لیزر بخشی از بافت تولیدکننده مایع در چشم را از بین می‌برد تا میزان تولید مایع کاهش یابد و در نتیجه فشار داخل چشم کم شود.
لیزر ایریدوتومی (Laser iridotomy)
در این روش با لیزر سوراخ‌هایی در عنبیه (قسمت رنگی چشم) ایجاد می‌شود تا مایع راحت‌تر از چشم خارج شود.
سیکلوفوتوکوآگولاسیون (Cyclophotocoagulation, CPC)
این روش باعث کاهش تولید مایع زلالیه در اجسام مژگانی چشم و در نتیجه کاهش فشار درون آن می‌شود.
در درمان لیزر تنگی زاویه چشم معمولاً فرد هوشیار است. برای بی‌حسی از قطره بی‌حس‌کننده موضعی استفاده می‌شود و شما در حین عمل تنها کمی درد یا احساس گرما تجربه می‌کنید. امکان دارد بعد از درمان آب‌سیاه با لیزر همچنان نیاز به استفاده از قطره‌های چشمی داشته باشید.
بیشتر بخوانید: معرفی جدیدترین روش‌های درمان آب سیاه
جراحی سنتی آب‌سیاه (گلوکوم)
در موارد نادری که قطره یا لیزر مؤثر واقع نشود چشم پزشک به‌دنبال جراحی تنگی زاویه چشم با برش (جراحی سنتی) می‌رود. رایج‌ترین نوع عمل آب سیاه چشم ترابکولکتومی (Trabeculectomy) نام دارد. در این روش بخشی از مجاری تخلیه چشم برداشته می‌شود تا مایع راحت‌تر بیرون بیاید.
جراحی آب‌سیاه ممکن است تحت بی‌حسی موضعی (هنگامه بیداری) یا بیهوشی عمومی (در زمان خواب) انجام شود. بیشتر افراد پس از ترابکولکتومی دیگر نیازی به قطره ندارند و معمولاً درد زیادی هم بعد از عمل تجربه نمی‌کنند. پزشک پیش از جراحی نوع عمل پیشنهادی و مزایا و خطرات آن را با شما در میان می‌گذارد تا تصمیم آگاهانه‌ای بگیرید. از دیگر انواع جراحی آب‌سیاه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ترابکولوتومی (Trabeculotomy): مشابه ترابکولکتومی است؛ اما بخشی از مجاری تخلیه چشم با استفاده از جریان الکتریکی برداشته می‌شود.
- ویسکونالاستومی (Viscocanalostomy): بخشی از سفیدی چشم (اسکلرا) خارج می‌گردد تا مایع راحت‌تر بیرون بیاید.
- اسکلرکتومی عمقی (Deep sclerectomy): مجاری تخلیه چشم گشاد می‌شوند و گاهی اوقات یک دستگاه کوچک درون آن‌ها قرار می‌گیرد.
- بای‌پس استنت ترابکولار (Trabecular stent bypass): یک لوله کوچک در چشم قرار داده می‌شود تا تخلیه مایع افزایش یابد.
- جراحی آب‌سیاه کم‌تهاجمی (MIGS): این روش از ابزارها و دستگاه‌های بسیار کوچک استفاده می‌کند. برش‌ها در این روش کوچک‌تر هستند، دوره بهبودی کوتاه‌تر است و در مراحل اولیه بیماری نیز قابل انجام است.
جراحی آب‌سیاه کم‌تهاجمی یکی از جدیدترین روش‌ها می‌باشد که در سال‌های اخیر معرفی شده‌است.
نگران سردرگمی بین انواع مختلف عمل آب سیاه نباشید و این نکته از پایگاه معتبر پزشکی Clevelandclinic.org را به خاطر بسپارید:
“If you have glaucoma, your provider may suggest a procedure that will help drain aqueous fluid in your eye. They’ll work with you to decide which procedure will be best for managing your condition. Surgery may allow you to take less medicine and have fewer side effects.”
اگر به آب‌سیاه مبتلا هستید پزشک‌تان روشی را پیشنهاد می‌دهد که به تخلیه بهتر مایع درون چشم (زلالیه) کمک کند. پزشک به‌صورت کامل با شما صحبت خواهد کرد تا مناسب‌ترین نوع جراحی را برای کنترل وضعیتتان انتخاب کند. جراحی می‌تواند باعث کاهش نیاز به مصرف دارو و عوارض جانبی آن‌ها شود.
منبع: https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/24873-glaucoma-surgery
مراقبت‌های قبل از عمل تنگی زاویه چشم
پیش از انجام جراحی آب‌سیاه چشم پزشک شما را ویزیت می‌کند و اقدامات زیر را انجام می‌دهد:
- صحبت درباره انتظارات شما از جراحی
- بررسی سابقه پزشکی و فهرست داروها
- انجام معاینه چشم همراه با آزمایش‌های تشخیصی
بیمارستان یا کلینیک چشم پزشکی همچنین فهرستی دقیق از دستورالعمل‌های پیش از عمل در اختیار شما قرار خواهد داد که ممکن است برای هر فرد متفاوت باشد. اما به‌طور کلی شامل توصیه‌های زیر است:
- بسته به نوع بیهوشی باید چند ساعت قبل از عمل از خوردن و آشامیدن خودداری کنید
- از مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)، آسپرین یا سایر رقیق‌کننده‌های خون خودداری کنید تا خطر خونریزی کاهش یابد (در ارتباط با سایر داروها با پزشک خود هماهنگ باشید)
- با یک همراه از اعضای خانواده یا دوستان به کلینیک چشم پزشکی یا بیمارستان بروید؛ چراکه اگر قرار باشد آرام‌بخش یا بیهوشی دریافت کنید به کمک آن‌ها برای جابجایی و رانندگی نیاز دارید
بیشتر بخوانید: دیابت باعث کدام مشکلات چشم می‌شود؟
یکی از مهم‌ترین کارها برای بهبود کیفیت دید در گلوکوم رعایت مراقبت‌های بعد از عمل آب‌سیاه چشم است. این کار باعث می‌شود جراحی گلوکوم را با کمترین عارضه و بهترین شرایط پشت سر بگذارید.
عمل آب سیاه چشم چقدر طول می‌کشد؟
اکثر اعمال لیزری فقط چند دقیقه زمان می‌برند. مدت زمان جراحی کم تهاجمی آب سیاه چشم (MIGS) بسته به نوع روش و اینکه آیا به‌طور همزمان جراحی آب‌مروارید هم انجام می‌شود متفاوت است. این روش‌ها معمولاً نسبت به جراحی‌های سنتی مانند ترابکولکتومی یا شانت‌گذاری زمان کمتری می‌برند و ممکن است تا حدود یک ساعت طول بکشند.
مراقبت‌های بعد از جراحی آب سیاه
پس از انجام عمل آب‌سیاه چشم چشم پزشک فشار داخل چشم را مجدداً چک می‌کند. اگر جراحی در مطب و با بی‌حسی موضعی انجام شده باشد می‌توانید بلافاصله پس از آن به فعالیت‌های روزانه خود بازگردید. اما اگر از بیهوشی یا آرام‌بخش استفاده شده باشد، لازم است یکی از همراهان شما را به خانه برگرداند.
در روزهای بعدی برای بررسی روند بهبودی و اندازه‌گیری فشار چشم به چشم پزشک خود مراجعه کنید. ممکن است در این مدت دچار ریزش اشک، قرمزی و تاری دید شوید که معمولاً تا ۶ هفته ادامه دارد؛ اما پس از آن به حالت عادی بازمی‌گردد.
به تمام توصیه‌های بیمارستان یا کلینیک چشم پزشکی در دوران بهبودی توجه کنید. در این زمان باید از تماس چشم با آب، رانندگی، مطالعه، بلندکردن اجسام سنگین و انجام ورزش‌های سنگین خودداری شود. علاوه بر این نیاز به استفاده از قطره‌های چشمی دارید. مدت زمان این دوره برای هر نوع عمل متفاوت است.
آیا جراحی گلوکوم دردناک است؟
خیر، جراحان از داروهای بی‌حسی و بیهوشی کمک می‌گیرند تا در حین جراحی آب‌سیاه دردی احساس نکنید. با این حال احتمال دارد پس از عمل دچار کمی سوزش یا ناراحتی شوید که موقتی است.
مدت زمان بهبودی عمل آب سیاه چشم چقدر است؟
مدت زمان بهبودی بستگی به نوع جراحی آب سیاه (تنگی زاویه چشم) که انجام می‌دهید دارد:
- عمل لیزر گلوکوم: در برخی موارد فقط به یک روز استراحت نیاز دارید و سپس می‌توانید به فعالیت‌های روزمره خود بازگردید.
- جراحی سنتی آب سیاه: ممکن است نیاز باشد برخی فعالیت‌ها مانند بلندکردن اجسام سنگین را تا یک ماه محدود کنید.
همچنین ممکن است تا مدتی یک پانسمان (چسب) روی چشم خود داشته باشید که باید آن را خشک نگه دارید. تا زمانی که جراحتان به شما اجازه نداده‌است نباید چشم خود را مالش دهید.
تماس با دکتر ماندانا اصفهانی بهترین متخصص و جراح چشم در دزفول و تهران: 06142221360 | 09160683099 | 09356876393
چه زمانی باید فوراً به پزشک مراجعه کنم؟
در صورت مشاهده علائم زیر فوراً به چشم پزشک مراجعه کنید:
- درد شدید
- کاهش بینایی
- افزایش قرمزی، اشک یا ترشح از چشم
سعی کنید تا قبل از رسیدن به مطب پزشک جلوی تماس چشم با محیط اطراف را بگیرید. علاوه بر این از مالش چشم بپرهیزید.
هزینه عمل آب سیاه چشم چقدر است؟
هزینه جراحی آب سیاه با توجه به فاکتورهای مختلفی تعیین می‌شود:
- خدمات جانبی
- تخصص و تجربه جراح
- نوع عمل آب سیاه مورداستفاده
- مرکز درمانی و محل جغرافیایی
برای اطلاع دقیق از هزینه عمل آب‌سیاه چشم بر اساس شرایط و نوع جراحی شما با ما تماس بگیرید.
عوارض بعد از عمل آب سیاه چشم چیست؟
جراحی آب‌سیاه نیز مانند هر عمل جراحی دیگری می‌تواند با عوارض جانبی همراه باشد، شامل:
- تورم و درد موقتی چشم
- کاهش یا از دست رفتن بینایی
- ایجاد آب‌مروارید یا کاتاراکت (Cataract)
- مشکلاتی در قرنیه (لایه شفاف جلوی چشم)
- افت بیش‌ازحد فشار داخل چشم (Hypotony)
پیش از تصمیم‌گیری برای انجام جراحی حتماً درباره مزایا و معایب آن با پزشک خود مشورت کنید. پزشک با در نظر گرفتن شرایط خاص شما بهترین گزینه درمانی را پیشنهاد می‌دهد.
بیشتر بخوانید: ورود جسم خارجی به قرنیه
دکتر ماندانا اصفهانی، یکی از بهترین جراحان چشم برای درمان گلوکوم در دزفول و تهران
دکتر ماندانا اصفهانی دارای بورد تخصصی چشم‌پزشکی از دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز (۱۳۹۰–۱۳۹۴) و فوق‌تخصص گلوکوم و لیزر از بیمارستان فارابی دانشگاه علوم پزشکی تهران (۱۴۰۱–۱۴۰۳) هستند. ایشان با بیش از ده سال تجربه در زمینه جراحی پیچیده آب‌سیاه (گلوکوم) در انواع تکنیک‌های لیزر درمانی پیشرفته و جراحی سنتی آن تخصص دارند.
تماس با دکتر ماندانا اصفهانی بهترین متخصص و جراح چشم در دزفول و تهران: 06142221360 | 09160683099 | 09356876393
جمع بندی روش‌های مختلف درمان جراحی گلوکوم
درمان گلوکوم (تنگی زاویه چشم) با استفاده از روش‌های لیزری و جراحی سنتی، بسته به شدت بیماری، نوع گلوکوم و پاسخ بیمار به درمان‌های دارویی انتخاب می‌شود. لیزر درمانی به‌دلیل کم‌تهاجمی بودن، در بسیاری از موارد خط اول درمان است؛ در حالی‌که جراحی‌های سنتی مانند ترابکولکتومی یا MIGS در مراحل پیشرفته‌تر یا در صورت عدم پاسخ به لیزر و دارو انجام می‌شوند. هر یک از این روش‌ها با هدف کاهش فشار داخل چشم و پیشگیری از آسیب بیشتر به عصب بینایی انجام می‌گیرد. انتخاب مناسب‌ترین روش درمانی نیازمند ارزیابی دقیق توسط چشم‌پزشک متخصص است تا بهترین نتیجه با کمترین عوارض حاصل شود. توجه به مراقبت‌های قبل و بعد از عمل و مراجعه منظم به پزشک نقش مهمی در موفقیت درمان و حفظ بینایی بیمار دارد.
منابع
- https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/24873-glaucoma-surgery
- https://www.nhs.uk/conditions/glaucoma/treatments/
