چه موادی نور چشم را زیاد میکنند؟ (غذاهای مفید برای سلامت چشم)
چشمها دریچه نگاه ما به جهان هستند؛ اما در میان هیاهوی زندگی دیجیتال و تغذیه نادرست سلامت بینایی بهراحتی در معرض تهدید قرار میگیرد. خوشبختانه، طبیعت به ما مواد غذایی مفید برای تقویت چشم را بخشیدهاست که با مصرف آنها میتوانیم از بیماریهای چشمی جلوگیری کنیم.
این غذاها سرشار از ویتامینهای A، E و C و موادی از جمله کاروتنوئیدها، فلاونوئیدها و سلنیوم هستند. در ادامه مطلب به معرفی هشت گروه از بهترینِ آنها میپردازیم.
چرا تغذیه سالم برای داشتن چشمانی سالم مهم است؟
بینایی یکی از ظریفترین عملکردهای بدن است که به شدت تحت تأثیر تغذیه قرار دارد. کمبود برخی ویتامینها و آنتیاکسیدانها ممکن است باعث آسیب تدریجی به شبکیه، عدسی چشم و عصب بینایی شود. مثلاً کمبود ویتامین A میتواند منجر به شبکوری و خشکی چشم شود؛ در حالی که ویتامین C، E و روی در کاهش خطر ابتلا به آبمروارید و تخریب ماکولا مرتبط با سن مؤثرند.
به گفته آکادمی چشمپزشکی آمریکا تغذیه مناسب اینگونه باعث تقویت چشم میشود:
Eating a diet low in fat and rich in fruits, vegetables and whole grains can help not only your heart but also your eyes. This isn’t surprising: Your eyes rely on tiny arteries for oxygen and nutrients, just as the heart relies on much larger arteries.
داشتن یک رژیم غذایی کمچرب و سرشار از میوهها، سبزیجات و غلات کامل نهتنها برای سلامت قلب مفید است، بلکه به سلامت چشمها نیز کمک میکند. این موضوع جای تعجب ندارد؛ چراکه چشمها نیز درست مانند قلب برای دریافت اکسیژن و مواد مغذی به رگهای خونی وابستهاند. با این تفاوت که چشمها از شریانهای بسیار ریز بهره میبرند؛ در حالی که قلب به شریانهای بسیار بزرگتری نیاز دارد.
منبع: https://www.aao.org/eye-health/tips-prevention/fabulous-foods-your-eyes
تماس با دکتر ماندانا اصفهانی بهترین متخصص و جراح چشم در دزفول و تهران: | |
8 نوع ماده غذایی مؤثر در تقویت چشم
ویتامینهای A، C و E از جمله آنتیاکسیدانهای کلیدی هستند. آنتیاکسیدانها مواد مغذیای هستند که عوامل اکسیدکننده مضر از جمله رادیکالهای آزاد را از بدن حذف میکنند.
اکسیداسیون یکی از علل پیرشدن و مرگ سلولی است. آنتیاکسیدانها با کندکردن این فرآیند از سلولهای بدن بهویژه در چشم محافظت میکنند. در ادامه بهترین ویتامینها برای تقویت چشم را معرفی میکنیم:
ویتامین A
ویتامین A که به نام رتینول نیز شناخته میشود، برای تولید رنگدانههای شبکیه چشم ضروری است. این ویتامین بهویژه برای عملکرد گیرندههای نوری چشم که در شرایط نور کم نقش دارند حیاتی است. ویتامین A فقط در محصولات حیوانی وجود دارد؛ اما بدن میتواند برخی مواد گیاهی را نیز به ویتامین A تبدیل کند. مواد غذایی مفید برای چشم حاوی ویتامین آ عبارتند از:
- جگر
- هویج
- لبنیات
- زرده تخممرغ
- اسفناج و سایر سبزیهای برگ تیره
ویتامین C
ویتامین C (اسید آسکوربیک) یکی از ریزمغذیهای شناختهشده در مایع زلالیه چشم است. این ویتامین یکی از آنتیاکسیدانهای مهم برای پیشگیری از آب مروارید محسوب میشود. بدن انسان قادر به ساخت این ویتامین نیست؛ اما میتوان آن را از طریق میوهها و سبزیجات بهراحتی تأمین کرد، مانند:
- پرتقال
- کلم برگ
- کلم بروکلی
- فلفل دلمهای
برای دریافت نوبت معاینه چشم با شماره 09356876393 تماس بگیرید.
ویتامین E
برخلاف ویتامینهای A و C که ترکیبات واحدی هستند ویتامین E شامل گروهی از ترکیبات به نام توکوفرولها و توکوترینولها است. این ترکیبات بهصورت غیرمستقیم از چشمها محافظت میکنند، به این صورت که اسیدهای چرب حیاتی را در برابر اکسیدشدن محافظت میکنند. کمبود ویتامین E نسبتاً نادر است؛ اما در صورت کمبود میتوان آن را از غذاهای زیر تأمین کرد:
- بادام
- آووکادو
- تخمه آفتابگردان
تمام این مواد غذایی نیز برای چشم بسیار مفید هستند.
در صورت وجود هرگونه سؤال یا ابهام، میتوانید آن را در بخش نظرات با ما درمیان بگذارید. با کمال میل پاسخگوی شما خواهیم بود.
کاروتنوئیدها (Carotenoids)
این رنگدانههای گیاهی به میوهها و سبزیجات رنگهای خاصشان را میبخشند. دو نوع از کاروتنوئیدها بهطور خاص برای سلامت چشم بسیار مهماند: لوتئین (lutein) و زآگزانتین (zeaxanthin). این ترکیبات در بافت حساس به نور شبکیه چشم در قسمت عقب چشم حضور دارند و از مواد غذایی زیر قابل دریافت هستند:
- هلو
- اسفناج
- تمشک
- کلم برگ
- برگ چغندر
بیشتر بخوانید: تقویت چشم بعد از عمل آب مروارید
فلاونوئیدها (Flavonoids)
این ترکیبات گیاهی در طیف وسیعی از گیاهان یافت میشوند. تحقیقات نشان دادهاند که فلاونوئیدها عملکرد سلولهای عقدهای شبکیه (retinal ganglion cells) را بهبود میدهند. این سلولها نورونهایی هستند که شبکیه را به بخشهای مغز مرتبط با بینایی متصل میکنند.
علاوه بر این فلاونوئیدهای موجود در چای داغ و نوشیدنیهای کافئیندار میتوانند خطر ابتلا به گلوکوم زاویه باز اولیه (POAG) را کاهش دهند. نکته جالب اینجاست که در فلاونوئیدها برخلاف سایر غذاهای مفید برای چشم مصرف متنوع منابع مؤثرتر از مقدار دقیق آنهاست. این مواد را میتوانید در ترکیبات زیر پیدا کنید:
- چای
- مرکبات
- انواع توت
- شراب قرمز
- شکلات تلخ
سلنیوم (Selenium)
سلنیوم یک ماده معدنی ضروری است که از چندین بیماری چشمی مانند تباهی ماکولا وابسته به سن (AMD) و آب مروارید پیشگیری میکند. کمبود سلنیوم با بیماری چشمی مرتبط با تیروئید نیز مرتبط است. مواد غذایی مفید برای چشم و حاوی سلنیوم عبارتند از:
- مغزها
- دانهها
- لبنیات
- تخممرغ
- غذاهای دریایی
تماس با دکتر ماندانا اصفهانی بهترین متخصص و جراح چشم در دزفول و تهران: | |
اُمگا ۳ (Omega-3)
اسیدهای چرب امگا ۳ برای حفظ سلامت چشم ضروریاند. آنها در ساختار غشای سلولی چشم نقش دارند و عملکرد بینایی را پشتیبانی میکنند. همچنین بهدلیل خاصیت ضدالتهابی خود در کاهش علائم خشکی چشم و کاهش خطر ابتلا به تباهی ماکولا و گلوکوم (آبسیاه) مؤثر هستند
- گردو
- دانه چیا
- تخم کتان
- غذاهای دریایی
اسید گاما-لینولنیک (Gamma-linolenic Acid – GLA)
GLA یک اسید چرب امگا ۶ است که نقش مهمی در حفظ سلامت بینایی ایفا میکند. این اسید چرب با افزایش ترکیبات ضدالتهابی در بدن علائم خشکی چشم را کاهش میدهد و جلوی بروز بیماریهایی مانند رتینوپاتی دیابتی و آبمروارید را میگیرد. اسید گاما-لینولنیک را میتوانید از مواد غذایی زیر تأمین کنید:
- شاهدانه
- روغن گل گاوزبان
- روغن گل پامچال
- روغن دانه انگور سیاه
آنتیاکسیدانهای موجود در ویتامینهای A، E و C از بهترین مواد غذایی برای تقویت چشم هستند. این مواد با از بین بردن رادیکالهای آزاد اثر میکنند. و نکته مهم این است که مصرف چنین موادی مانند زدن دو نشان با یک تیر است؛ چرا که از مهمترین غذاها برای پیشگیری از هر نوع سرطانی نیز هستند.
بیشتر بخوانید: تاثیرات دیابت بر بینایی و چشم
آیا رژیم غذایی مدیترانهای برای تقویت چشم مفید است؟
یکی از روشهای ساده برای تأمین بسیاری از مواد مغذی مفید برای چشم پیروی از رژیم مدیترانهای است. میوهها، سبزیجات و غلات کامل که بخش اصلی این رژیم را تشکیل میدهند سرشار از آنتیاکسیدانهای مؤثر بر سلامت چشم هستند.
علاوه بر این رژیم غذایی مدیترانهای مقدار مناسبی از ماهیهای چرب دارد که منبع غنی اسیدهای چرب امگا ۳ محسوب میشوند. این ترکیبات در حفظ سلامت شبکیه و کاهش التهاب چشم مؤثرند.
آیا میتوان از مکمل غذایی برای تقویت چشم استفاده کرد؟
در حالت ایدهآل دریافت مواد مغذی مورد نیاز بدن و چشم باید از طریق غذاهای کامل و طبیعی انجام شود. اما در مواردی که فرد با محدودیتهای غذایی مواجه است یا دسترسی کافی به برخی مواد غذایی ندارد استفاده از مکملها میتواند مفید باشد.
با این حال قبل از شروع هرگونه رژیم مکمل غذایی باید با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید. این کار نهتنها ایمنی و اثربخشی مکمل را بالا میبرد، بلکه جلوی تداخلات احتمالی با سایر داروها یا شرایط خاص جسمی فرد را نیز میگیرد.
تماس با دکتر ماندانا اصفهانی بهترین متخصص و جراح چشم در دزفول و تهران: | |
جمعبندی فهرست غذاهای مفید برای سلامت چشم
در نهایت هشت غذای کلیدی برای حفظ و تقویت سلامت چشم عبارتند از:
- هویج
- سیر و پیاز
- غذاهای دریایی
- تخممرغ (بهویژه زرده)
- مغزها (مانند گردو و بادام)
- حبوبات مانند عدس و نخود
- میوههایی مثل انبه، پرتقال و کیوی
- اسفناج، کلم پیچ و سایر سبزیجات برگسبز تیره
بنابراین تنها هویج نیست که جزو مواد غذایی مفید برای تقویت چشم محسوب میشود.
منابع
- https://www.hopkinsmedicine.org/health/wellness-and-prevention/nutrition-and-eye-health
- https://www.aao.org/eye-health/tips-prevention/fabulous-foods-your-eyes